Kāore koe i te mōhio he aha te tikanga o te ‘kia’ me te ‘ora’?

E āhei ana hoki koe ki te whakanui i Te Wiki o te Reo Māori!

Te āhua nei ka muia Te Wiki o te Reo Māori, te 9-15 Mahuru 2019 e te mahi a te tangata huri noa, huri noa i te motu.

Ko tētahi o ngā tohu, kua rēhita kē mai te 13,000 tāngata ki tētahi o ngā hīkoi whakangahau nei ki Pōneke, ki Whangārei, ki Takapuna, ki Tūranga, ki Maungakiekie, ki Manukau, ki Kirikiriroa hoki.

He mea whakanui i te reo Māori ngā hīkoi nei, ā, e mea ana te Tumuaki o Te Taura Whiri i te Reo Māori, a Ngahiwi Apanui ki ngā tāngata katoa, nau mai, rarau mai - ahakoa mōhio, kāore rānei ki te tikanga o te 'kia', o te ‘ora’ rānei.

“Ko te pōhēhē a ētahi ko tā rātou noa iho he tautoko i te reo Māori mā te ako. Ko te whakatenatena i te hunga rangatahi ki te ako i te reo Māori me te whakanui i tā rātou i tutuki ai, te tono ki ngā kura kia whakaakona āu tamariki ki te reo Māori me ōna tikanga, te tautoko i te whakamahinga o te reo Māori i runga i ngā tohu, i runga anō hoki i ngā paetukutuku, ka mutu, ki ngā wāhi mahi, katoa mai ēnei he mahi e taea ai e te tangata hei whakanui i te wiki. E hoa mā, ko tētahi anō ko te hono ki tētahi, ētahi rānei o ngā hīkoi whakanui i te reo Māori.

“Ahakoa te moata, kua 12,000 kē ngā rēhitatanga, ka mau te wehi! Ko te tūmanako, ka kaha tautoko mai hoki a Tāwhirimātea, te atua o ngā hau, i te kaupapa!”

Mā te Kawana-Tianara, a Kahurangi Patsy Reddy, tētahi o ngā Māngai Reo Māori mō te Wiki, te iwi e whakatau ki tōna reo tāwhiri hei te mutunga o te hīkoi i Te Whanganui-a-Tara ki Te Ngākau.   Tokorua anō ngā māngai ka tae ki ngā hīkoi, e puta hoki i ngā whakatairanga i tēnei wiki, arā, ko te kaiwhakangahau a Pere Wīhongi me te kaipāpāho Guyon Espiner.

Kei te whai wāhi mai te hunga pāpāho, ngā pakihi, ngā whakahaere hapori, ngā kura, ngā kaunihera ā-rohe, me ngā hinonga kāwanatanga mā te whakarite hāngi, te whakahaere akoranga whakahua reo, te whakaatu i te reo Māori ki runga i ō rātou paetukutuku, te tini i ā rātou pane matua, te whakarite mahere hoki kia whāroa ake te maheretanga mō te whakarauoratanga.

E kī ana a Ngahiwi Apanui e kitea ana e te iwi whānui he wāhanga nui whakahirahira Te Wiki o te Reo Māori hei whakamihi i te tīmatanga o te koanga. Ki te iwi Māori me ētahi atu iwi o te ao ko te kaupeka tēnei o te tau o te whānautanga hou me ngā tūmanako hou. Koirā te tikanga o Te Wiki o te Reo Māori.