Ngā mihi o te aromahana - He Muka 1994

Putanga 7(4) | Kōanga 1994 | ISSN 0114-6017

 

NGĀ MIHI O TE AROMAHANA

Tēnā rā tātou i roto i tēnei kaupeka hou e popore nei
te ngākau kia ngāwari noa ake, kia ranea noa ake, kia pāruhiruhi noa ake i ngā marama ka hori ake nei (ā, kia mākū noa ake mena ko Tāmaki tō kāinga noho.) Otirā ka pēnei ake te kōrero me te mōhio anō e kore e pā mai ngā āhuatanga papai anake; ka haere kōtui ko ēnei me ngā āhuatanga whakatakeo, whakapōrearea i te noho a te tangata. Heoi anō mā te rongo iho i te hōhā, i te kaniawhea i ōna wā anō, ka tino mōhio te tangata kei tēnei taha tonu ia o te oranga; waihoki, ā te wā e kore ai e pā mai tētahi āhuatanga kino kotahi, ā te wā e ngaro atu ai te kiri ki tua o rongo kino, hei reira kē pea tino mānukanuka ai te ngākau! Engari ahakoa tonu, mā te aha i te tūmanako, i te kūwata kia tau mai te rangimārie, te uruhau, te tōnuitanga ki ngā tōpito katoa o te ao i tēnei kaupeka, ā, haere ake nei. Mā koutou tonu e kite iho kāore anō kia whakatinanatia ētahi o ngā whakaaro i puta i a koutou mō te āhua ki te Muka, e matomato ake ai tēnei ngakinga a mātou (arā, kia nui ake ngā momo kai o roto: he whakaahua, he kaituhi hou, he kaupapa kōrero hou, me ētahi atu āhuatanga e wana ake ai ēnei maramara kōrero ki tā koutou nā titiro). Engari ehara i te mea kua kore te Taura Whiri e pīrangi kia uru mai he momo kai hou ki te Muka. Ko te mate kē, ko te tokoiti o ngā kaihetiheti i roto i tēnei māra. Heoi anō rā, ko te kōanga tonu te wā tika mō tēnei mahi, mō te rumaki hua whenua, nā reira i tika anō pea tā mātou takaroa kia eke rawa nei ki te awe kāpara, kātahi anō ka takatū ki te ngakingaki i tā mātou māra. Ko te tikanga hei tēnei raumati nei kitea mai ai ōna tohu e pihi ake ana, ki te tika tā mātou ahuahu i tēnei pito one.

aromahana - kōanga
popore - tino hiahia
ranea - makuru
pāruhiruhi - paki
haere kōtui - haere ngātahi
whakatakeo - whakahōhā
kaniawhea - pōuri, riri
mānukanuka - āwangawanga
kūwata - wawata
uruhau - koa
tōnuitanga - te tino oranga tinana
ngakinga - māra
maramara - pitopito
awe kāpara - kōanga
ngakingaki - tiaki māra