He aha tērā e haruru mai i te Tai Tonga?
He whārona awatea, he parekura!
Koutou ngā pārurenga o te riri, o te kino, o te weriweri
I tipia haurarohia, haere, moe mai, okioki mai.
Kia whai whakaaro mō rātau kua rūmene ki te pō, ka tītoko ko te ao mārama
Koutou i taotūhia, koutou ngā mōrehu o ēnei kua riro
Ahakoa e kore e taea e ēnei kupu ruarua te ea ō mate
E pātuki tahi ngā manawa o te motu i ēnei mahi pōrewarewa
Ngā manaakitanga a Te Mea Ngaro ki runga i a koutou katoa, tēnā tātau.

Haruru ana te Ūpoko o te Ika a Māui i te taunga mai o te motu ki Te Matatini ki te Ao i tērā marama.  I rongo ahau i te wairua whakahīhī o tō tātau iwi i aua rangi rā.  Ka mutu i aro nui Te Matatini ki tā rātau ake rautaki reo, arā ko ‘Te Mitatini’,  kia kitea, kia rangona te reo i ngā wāhi katoa o te Tini Keke o Pōneke.  Nā rātau te kaupapa o Aheiha te reo i whakarewa i ngā rangi i mua i Te Matatini hei whakaatu i tō rātau tautoko i te reo Māori. Nā mātau ko te Minita Whakawhanake Māori, ko te Heamana o Te Matatini a Herewini Parata i whai wāhi ki te kōrero i taua kaupapa kia hāpai ake i te whāinga nui o te Maihi Karauna ‘Kia māhorahora te reo’ kia kaua e whakarērea te reo ki te atamira o Te Matatini, ‘kei moumou, moumou Māori mā!’  Ka mihi ki te kapa haka o Ngā Tūmanako i āki i a tātau kia ū ki tō tātau reo Māori, ‘kei moumou’.  Ko rātou te whakatinanatanga o ngā wawata, o ngā tūmanako o te tini pākeke i whakapono ki ngā hua o te reo Māori, i ngā kaupapa reo Māori; Te Kōhanga Reo, ngā Kura Kaupapa Māori, Te Ātaarangi me ngā kaupapa whakarauora reo katoa. I roto i tā rātau mōteatea e whakapapa haerehia ana ngā pakanga mō te reo me ngā hua i puta i aua whawhai, me te whakahau i a tātau kia kaua e moumouhia aua mahi.  I reira anō hoki e whakarewaina ana e te Pirimia, e Jacinda Ardern, te Maihi Karauna kia taea ai te kī, kua tū te Whare o Te Reo Mauriora.  I taua Matatini hoki i noho tahi ngā taha e rua o te whare, arā ko Te Mātāwai me Te Taura Whiri i te Reo Māori ki te whakatau i tō tātau iwi whānui ki roto i ngā kaupapa e haere ake nei.  Kāore i ārikarika te mahi a te tangata e kimi kōrero ana, e kimi rawa ana, e kimi māramatanga ana mō te Whare o Te Reo Mauriora me te ahunga whakamua o ngā taha e rua o te whare.  I Te Matatini, i whakakotahi mai Te Mātāwai, Te Māngai Pāho, Whakaata Māori, me Te Taura Whiri i te Reo Māori ki te whakatinana, kia eke ai te kōrero ‘kotahi te whare o te reo mauriora’.  Kua tū te Maihi Karauna ināianei, ā, he mahi nui tonu kei mua i te aroaro o te tara-nui o te whare, mō Te Taura Whiri i te Reo hoki.  He aronga hou tēnei mō tō tātau reo kia whai wāhi ngā taha e rua o te whare ki te kōrero ngātahi me pēhea e ‘ūkaipō anō ai te reo’, ‘kia māhorahora te reo’, ‘kia mauriora te reo’ ā ngā rā kei te heke mai.  Tū mai rā e te whare nei!