-
He kupu mō mātou
About us
He kupu mō mātou
About us
-
Ngā mahi whakarauora
History & revitalisation
Ngā mahi whakarauora
History & revitalisation
-
Ngā mahi whakamāori
Translations
Ngā mahi whakamāori
Translations
-
Ngā kaupapa nui o te wā
News & events
Ngā kaupapa nui o te wā
News & events
-
Te whakamahere reo
Language planning
Te whakamahere reo
Language planning
-
Ngā rangahau me ngā pūrongo
Research & reports
Ngā rangahau me ngā pūrongo
Research & reports
Ngā kaiwhiri
He poari tō matou, tokorima ōna mema (ko te Toihau tērā me ētahi atu Kaiwhiri tokowhā), he tumuaki anō tō mātou, ko ia te reo pūrongo ki te poari.
Nō ngā rohe maha, kei ngā rohe maha anō o te motu ngā Kaiwhiri e noho ana. Mā konei e uru ai ngā whakaaro o ngā hau kāinga me ngā hapori ki ngā whiriwhiringa i ngā take e pāpā nei ki te reo Māori.
Ngā kaihautū
Ngā kāhui mahi
- Ka tautoko i te Tumu Whakahaere mā te tuku kupu ārahi, te whakamāherehere me te tāpae pūrongo.
- Ka whakarato tautoko ā-whakahaere ki te Tumu Whakahaere me te Poari
- Ka whakahaere i te Tahua Kaupapa Maihi Karauna. Waihoki, ka manaaki i ngā pātuinga rautaki me ngā kaitautoko
- Ka kōkiri i tā mātou rautaki rangatahi mō te tūhauora reo
- Ka tuku tohu ki ngā tāngata ngaio hei mātua whakaū i ngā ratonga whakamaori me te whakawhiti reo kounga rawa.
- He whakarite me te whakaū i ngā paerewa wetereo hei tiaki i te pono o te reo.
- Ka whakahaere i ngā whakamātautau tuku tohu hei aromatawai i te matatau ki te whakamāori me te whakawhiti reo.
- Ka waihanga puna kupu angahou hei tautoko i te whanaketanga o te reo Māori.
- Ka whakawhānui i te reo mā te whakauru i ngā kupu hou e hāngai ana ki te ahurea.
- Ka tirotiro i ngā ture o te tuhi, te kārawarawa me ngā tikanga tuhi i te reo Māori.
- Ka mātua whakarite i te tika me te tūoho ā-ahurea o ngā whakamāoritanga me ngā whakapākehātanga.
E rua ngā kōawa mahi i Te Amo:
Te Pūtahi Rangahau | Te Rangahau me te Arotake
Ka tono, ka whakahaere hoki i ngā rangahau, me ngā arotake, me te aroturuki i ngā kaupapa whakataunoa, whakahauora hoki i te reo Māori.
Ka tautoko i te whakatinanatanga o te Maihi Karauna mā te tātari raraunga
Te Taituarā | Te Tari Hēkeretari o te Maihi Karauna
Ka whakarato tautoko ā-hekeretari ki ngā rōpū rāngai tūmatanui whai ake e whakapau kaha ana ki te whakatutuki i te Maihi Karauna
- Te Papa Kōrero | Te Papa Kōrero o ngā Tumu Whakahaere
- Te Tokomatua | Te Rōpū o ngā Āpiha Mātua
- Te Rangakura | Te Kaupapa Take Rangahau Pātahi
- Ka ārahi i ngā whakapāpātanga rautaki
- Ka whakatairanga i ngā kaupapa nui, tae atu ki Te Wiki o te Reo Māori me Ngā Tohu Reo Māori.
- Ka tautoko i te whakawhanake, me te whakatairanga hoki, i ngā rauemi hei whakaako, hei whakarauora hoki i te reo
- Ka waihanga i ngā rauemi matihiko me ngā ihirangi hei whakaohooho, hei tautoko hoki i te whakataunoatanga me te whakarauoratanga o te reo Māori
- Ka tūhono ki Te Whare o te Reo Mauriora ki te whakatairanga ā-kiritōpū, me te tautoko i te whakataunoa me te whakahauora i te reo.
- Ka whakamaranga ake i te waitohu me te mana o Te Taura Whiri – ka tū mai hei ‘kanohi tūmatanui’ mō te whakataunoa me te whakahauora i te reo i Aotearoa
- E āwhina ana i ngā pūtahi kāwanatanga ki te whakatakoto i ā rātou ake mahere reo, me te whakaata i ēnei ki ā rātou tuhinga haepapa
- E āwhina ana i te whānuitanga atu o te rāngai kāwanatanga, tae atu ki ngā whare mātauranga, ngā hinonga Karauna, ngā kamupene Karauna me ngā hinonga kāwanatanga, ki te whakatakoto mahere reo mā rātou
- E arotake ana i ngā mahi whakamahere reo me te ako o te reo
Ka whakamana i te whakahaere mā te whakarato i ngā ratonga tautoko whakahaere whaitake, te kōkiri i te panonitanga me te whakahāngai i te whakaratonga o ngā kaupapa me ngā otinga hangarau ki ngā whāinga a te pakihi
Ngā Whakahaere Rangatōpū:
- Ka whakahaere i ngā āheinga pakihi matua tae atu ki te Pūmanawa Tangata, te Ripanga Utu Kaimahi, te Kaitaonga, te Tahua Pūtea me te Whakahaere hei whakaū i te kōkīkītanga o ngā whakahaere, te tautukunga ā-waeture, me te wāhi mahi whai hua
Ngā Ratonga Pūtere me te Hangarau:
- Ka ārahi i te whakatutukinga o ngā kaupapa, te kāwananga o ngā kaupapa, te tātari pakihi me te whakahaere panonitanga
- Ka kōkiri i te auahatanga me te manawaroa mā te tirotiro, te marutau matihiko, te auroatanga ā-pakihi (BCP) me te whakahaumanu aituā (DR), te whakahaere pūnaha rautaki hangarau me te kāwananga mōhiohio.
- Ka tautoko i te Tumu Whakahaere mā te tuku kupu ārahi, te whakamāherehere me te tāpae pūrongo.
- Ka whakarato tautoko ā-whakahaere ki te Tumu Whakahaere me te Poari
- Ka whakahaere i te Tahua Kaupapa Maihi Karauna. Waihoki, ka manaaki i ngā pātuinga rautaki me ngā kaitautoko
- Ka kōkiri i tā mātou rautaki rangatahi mō te tūhauora reo
- Ka tuku tohu ki ngā tāngata ngaio hei mātua whakaū i ngā ratonga whakamaori me te whakawhiti reo kounga rawa.
- He whakarite me te whakaū i ngā paerewa wetereo hei tiaki i te pono o te reo.
- Ka whakahaere i ngā whakamātautau tuku tohu hei aromatawai i te matatau ki te whakamāori me te whakawhiti reo.
- Ka waihanga puna kupu angahou hei tautoko i te whanaketanga o te reo Māori.
- Ka whakawhānui i te reo mā te whakauru i ngā kupu hou e hāngai ana ki te ahurea.
- Ka tirotiro i ngā ture o te tuhi, te kārawarawa me ngā tikanga tuhi i te reo Māori.
- Ka mātua whakarite i te tika me te tūoho ā-ahurea o ngā whakamāoritanga me ngā whakapākehātanga.
E rua ngā kōawa mahi i Te Amo:
Te Pūtahi Rangahau | Te Rangahau me te Arotake
Ka tono, ka whakahaere hoki i ngā rangahau, me ngā arotake, me te aroturuki i ngā kaupapa whakataunoa, whakahauora hoki i te reo Māori.
Ka tautoko i te whakatinanatanga o te Maihi Karauna mā te tātari raraunga
Te Taituarā | Te Tari Hēkeretari o te Maihi Karauna
Ka whakarato tautoko ā-hekeretari ki ngā rōpū rāngai tūmatanui whai ake e whakapau kaha ana ki te whakatutuki i te Maihi Karauna
- Te Papa Kōrero | Te Papa Kōrero o ngā Tumu Whakahaere
- Te Tokomatua | Te Rōpū o ngā Āpiha Mātua
- Te Rangakura | Te Kaupapa Take Rangahau Pātahi
- Ka ārahi i ngā whakapāpātanga rautaki
- Ka whakatairanga i ngā kaupapa nui, tae atu ki Te Wiki o te Reo Māori me Ngā Tohu Reo Māori.
- Ka tautoko i te whakawhanake, me te whakatairanga hoki, i ngā rauemi hei whakaako, hei whakarauora hoki i te reo
- Ka waihanga i ngā rauemi matihiko me ngā ihirangi hei whakaohooho, hei tautoko hoki i te whakataunoatanga me te whakarauoratanga o te reo Māori
- Ka tūhono ki Te Whare o te Reo Mauriora ki te whakatairanga ā-kiritōpū, me te tautoko i te whakataunoa me te whakahauora i te reo.
- Ka whakamaranga ake i te waitohu me te mana o Te Taura Whiri – ka tū mai hei ‘kanohi tūmatanui’ mō te whakataunoa me te whakahauora i te reo i Aotearoa
- E āwhina ana i ngā pūtahi kāwanatanga ki te whakatakoto i ā rātou ake mahere reo, me te whakaata i ēnei ki ā rātou tuhinga haepapa
- E āwhina ana i te whānuitanga atu o te rāngai kāwanatanga, tae atu ki ngā whare mātauranga, ngā hinonga Karauna, ngā kamupene Karauna me ngā hinonga kāwanatanga, ki te whakatakoto mahere reo mā rātou
- E arotake ana i ngā mahi whakamahere reo me te ako o te reo
Ka whakamana i te whakahaere mā te whakarato i ngā ratonga tautoko whakahaere whaitake, te kōkiri i te panonitanga me te whakahāngai i te whakaratonga o ngā kaupapa me ngā otinga hangarau ki ngā whāinga a te pakihi
Ngā Whakahaere Rangatōpū:
- Ka whakahaere i ngā āheinga pakihi matua tae atu ki te Pūmanawa Tangata, te Ripanga Utu Kaimahi, te Kaitaonga, te Tahua Pūtea me te Whakahaere hei whakaū i te kōkīkītanga o ngā whakahaere, te tautukunga ā-waeture, me te wāhi mahi whai hua
Ngā Ratonga Pūtere me te Hangarau:
- Ka ārahi i te whakatutukinga o ngā kaupapa, te kāwananga o ngā kaupapa, te tātari pakihi me te whakahaere panonitanga
- Ka kōkiri i te auahatanga me te manawaroa mā te tirotiro, te marutau matihiko, te auroatanga ā-pakihi (BCP) me te whakahaumanu aituā (DR), te whakahaere pūnaha rautaki hangarau me te kāwananga mōhiohio.
Hononga