He Tāpine Reo Māori

Kua whakarewaina e Te Taura Whiri i te Reo Māori tētahi tāpine #reomāori e taea ai e te hunga ako me te hunga tautoko i te reo Māori, te tautohu i a rātou anō.   

“E mōhio ana mātou ki te uaua o te kōrero Māori ki tua o te akomanga mō te hunga takimano e ako ana i te reo, nō reira, he huarahi tēnei e kitea ai e te hunga ako, e te hunga tautoko i te reo, he hoa kōrero mō rātou”, te kī a te Tumu Whakahaere o Te Taura Whiri i te Reo Māori, a Ngahiwi Apanui.  

“Mehemea rānei he tauhou koe ki te ako i te reo, he manukura rānei koe mō te reo: he tāpine #reomāori ēnei māu.” 

“I roto i ngā tau kua whakapā mai ngā kaihokohoko me ō rātou kaimahi kōrero Māori i runga i te hiahia kia mōhiotia ai rātau he kōrero Māori, e taea ai e ngā kaiutu ā rātou pākā te hoko i te reo. I waihangatia ēnei tāpine mā rātou.” 

I whakarewaina te hei tiki kano maha rongonui i te tau 2016, i te wā i whakahoungia e Te Taura Whiri i te Reo Māori tōna waitohu mō āna mahi whakarauora reo. 

Nāwai, i roto i ngā tau, he nui ngā tāpine rerekē i rewaina, me ōna pai nei. Heoi anō, he rerekē ngā tāpine #reomāori i te kaha o te whakakuene mai a te iwi. Kāore ēnei tāpine e tohu i te matatau o te tangata ki te reo, engari kē e tohu ana i te hīkaka o te tangata ki te ngana, ki tōna taumata e taea ana, ki te kōrero Māori ki a koe.  

“E mōhio ana mātou, inā noa atu te hunga e tautoko ana i te reo Māori i ēnei rā, tēnā i ngā rā o mua, ā, he huarahi tēnei hei āki i ngā tāngata kia nui kē atu tā rātou kōrero i te reo, kia māia ake hoki rātou ki te kōrero”, te kī a Te Toihau o Te Taura Whiri i te Reo Māori, a Rawinia Higgins.   

“He huarahi tēnei e tino taea ana e mātou te tautoko i te hunga ako, kia kaha ai te kōrero, kia ngāwari hoki te ōta pākā, te mihi ‘Kia ora’ atu rānei: mā konei e māori noa te rere o te reo.” 

I ahu mai te waitohu Kia Kaha te reo Māori i hea?  

He whakamāoritanga ō nāianei tēnei o te hei tiki, i tukuna i ngā tau e rima kua hori, i Te Taura Whiri i te Reo Māori e whakahou ana i tōna waitohu mō Te Wiki o te Reo Māori.  

He aha ōna whakamāramatanga? 

E whakakanohi ana i te kaha, i te hautūtanga, i te tāutetanga me te whakahīhī i tēnei motu (Aotearoatanga).  

E whakakanohi ana te arero i ngā wāhanga e rima o te whakarauora reo: te mana, te mārama pū, te ako, te whakamahi me te puna kupu.   

He mea whakaaweawetia ngā kano o te arero, e mōhiotia whānuitia nei, e ngā rākau e whakamahia ana e te kaupapa whakarauora reo, e Te Ataarangi.  

E whakanui ana hoki ngā kano i te kanorau o te hunga ako me te hunga kōrero i te reo, e tohu hoki ana he reo tēnei, te reo Māori, mō te katoa.  

Me pēhea taku whiwhi? 

Kua oti i Te Taura Whiri i te Reo Māori te waihanga i ētahi tāpine ruarua noa nei, ā, ka tukuna ki nga whakahaere whaipānga me ngā kura whakaako i ngā wiki e heke mai nei. Ka whai ake anō ētahi i muri i te arotakenga o tēnei whakahau.  

KA MUTU