-
He kupu mō mātou
About us
He kupu mō mātou
About us
-
Ngā mahi whakarauora
History & revitalisation
Ngā mahi whakarauora
History & revitalisation
-
Ngā mahi whakamāori
Translations
Ngā mahi whakamāori
Translations
-
Ngā kaupapa nui o te wā
News & events
Ngā kaupapa nui o te wā
News & events
-
Te whakamahere reo
Language planning
Te whakamahere reo
Language planning
-
Ngā rangahau me ngā pūrongo
Research & reports
Ngā rangahau me ngā pūrongo
Research & reports

Kia tīmata te hoe!
He hui taumata reo a Uhi Tai mō te rāngai tūmatanui me te rāngai tūmataiti. Ahakoa e eke kē ana tō whare i te ngaru, e toutou noa ana rānei, ka āwhina a Uhi Tai ki te whakataunoa i te reo i tō mahi! Kia kaha te reo Māori!
Kua kōwhiria te ingoa o Uhi Tai ki te whakaatu i te rangaihi, whai tautoko nui anō hoki mō te reo Māori i Aotearoa mō ngāi Aotearoa katoa. Ānō nei he ngaru te rangaihi, e tō mai ana i te ngao me te ora ki ngā ākau o tō tātou motu.
E karanga atu ana te hui taumata reo, a Uhi Tai 2024, ki ngā mātanga me ngā kaikōkiri huhua nō ngā takenga maha. Pēnei i ngā pakihi e whakauru angitu ana i te reo Māori hei wāhanga whaitake i roto i ā rātou mahi. He whakamataarangatanga whaipānga huriao rātou, he mātanga whakamahere reo tō rātou ao, ao te pō, pō te ao, ko te reo Māori tonu.
Ko te whai kia wehe koe i Uhi Tai me te whakaaro: he mea nui te whakataunoa i te reo Māori, ā, kei a koe ngā taputapu e matea ana ki te tautoko i te rangaihi e pai ai tō tiki atu i tō hoe me te eke i te ngaru!

Ekengia te ngaru!
Nā runga i te angitu o te taiopenga tuatahi i 2023, nā runga hoki i te tautoko whānui mai a te rāngai tūmatanui, a te rāngai tūmataiti, me Aotearoa whānui, e hoki mai ana anō a Uhi Tai i tēnei tau!
E hoki ana tātou ki te kaupapa o Ekengia te Ngaru nā te mea e māunu tonu ana te whakataunoatanga o te reo Māori. Ahakoa tō taumata, e pīrangi ana mātou ki te āwhina i a koe ki te whakatinana i ōu moemoeā ake mō te reo.
Ka whai wāhi ki a Uhi Tai 2024 ngā kaikōrero maruwehi nui, pērā i a:
Time | Day One: 5th Noema | Time | Day Two: 6th Noema |
---|---|---|---|
8:45 | Doors Open | 8:45 | Doors Open |
9:00 | Mohi Apou to perform Karakia | 9:15 | Piripi Walker - Tumuaki, (Chair) Ngā Kaiwhakapūmau i Te Reo |
9:15 | Dr. Jeremy Tātere Macleod - Language Expert & Cultural Advisor | 10:00 | Matanuku Mahuika - Prominent Barrister, & Board Member of NZTE |
10:00 | Dr. Ruakere Hond - Language Revitalisation Expert | 10:45 | Break: Paramanawa |
10:45 | Break: Paramanawa | 11:10 | Kirstin Te Wao Edmonds - Rangiata | Sky NZ |
11:05 | Joanne McNaughton & Waipora Marshall-Lobb - BNZ | 11:55 | Workshop Two: Setting SMART goals for te reo Māori normalisation |
11:50 | Workshop One: The WHY, WHAT, and HOW of te reo Māori normalisation | 12:25 | Break: Tina |
12:30 | Break: Tina | 1:20 | Peter Parussini, Erica Te Huna & Mori Rapana - ANZ |
1:15 | Stacey & Scotty Morrison - Media Personalities & Language Educators | 2:05 | Te Rau Winterburn & Julian Hughes - Z Energy |
2:00 | Dr. Vini Olsen-Reeder - Creator of @Mind.YourTongue! Translator (Māori-English), teacher, researcher | 2:50 | Break: Paramanawa |
2:45 | Break: Paramanawa | 3:10 | Jennifer Te Atamira Ward-Lealand - Actor, Director, Teacher and te Reo Māori Champion |
3:05 | Rachel Pita & Correna Matika - Verian | 3:55 | Reflection on the Uhi Tai Symposium |
3:50 | Tupara Morrison - Air New Zealand/ Araraurangi Aotearoa |
Mō te hōtaka, pāwhiria tēnei
Kua rite koe ki te tae mai? Tēnā, pāwhiria a raro iho nei ki te whakaū i tō taenga mā te pae rēhita o Uhi Tai!
Te whakataunoa i te reo Māori
He whānui te ao whakataunoa reo, waihoki, i te nuinga o te wā, he pātai ā te hunga e pīrangi ana kia tū hei kaikōkiri i te reo Māori:
- He aha te rerekē o te whakataunoa me te whakarauora?
- He aha tētahi tūāoma iti ka taea e au? He aha tētahi tūāoma nui ka taea e au?
- Me pēhea e whai hua ai taku wāhi mahi i te reo Māori?
- Me pēhea au e whakaū i te tika!
- He aha ngā taputapu hei whakamahi māku?
Koinei ētahi o ngā momo pātai i toko ake i te taiopenga tuatahi o Uhi Tai i 2023. I whai wāhi mai ngā momo tāngata katoa, e kōrero ana mō te take he whakataunga whaitake noa te whakauru i te reo Māori ki ō rātou wāhi mahi.
Anei tā ētahi o ngā kaikōrero nō tērā tau:
“Ina toko ake te hiahia i te manawa, ā, ka takoto te mānuka ki mua i a tātou, e kaha ana tēnei whenua ki te tū mai, me te kōkiri whakamua ki te whakatutuki whāinga hei painga mō te whenua katoa – koirā tētahi mea mō te reo Māori pea.” – Ruakere Hond
“Mehemea e kitea ana e te umanga pāpāho nui rawa i te ao he whai tikanga tātou, ehara i te mea me uaua ka tika kia uaratia tātou i tō tātou ake whenua.” – Disney Reo Māori
“Ko tētahi o ngā hua i tēnei panoni e tīmata ana tātou ki te kite i te paringa mai o te tai ki te ākau, ā, he maha tonu ngā tohu e kauawhi ana ngā uri o ngāi Aotearoa nō takenga rau e kauawhi ana i te reo me te tautoko i tōna whakataunoatanga.” – Te Toihau o Te Taura Whiri i te Reo Māori, Ahorangi Rawinia Higgins.


Hononga