Tihei mauriora!

Kei te ngākau kōingoingo ki tēnei māpihi maurea, tahuri mai, whakaoko mai. 

He ino ahau nō ngā rāngai whakapapa o Te Tairāwhiti, o Ngā Wharerau o Te Tahinga o Te Rā, ā, nā tōku whakapapa ahau i whakawhenua i roto i tēnei ao. He mangainga ahau nō te kokoru o Ngā Nūhaka Waitirohia, nō te riu o Waiapu, nō te whanga o Waipiro anō hoki. Nā tōku whakapapa, e rere pai ai tōku hīkoitanga i roto i Te Reo Māori. 

Inā hoki te nama o ngā tāngata i maimoatia e au i roto i aku akoranga reo Māori. He hua ahau o te kōhanga reo, o te kura Māori me te wānanga reo Māori. I tipu ake ahau ki Porirua, i raro i te āhurutanga o Ngāti Toarangatira, o Ngāti Raukawa, o Te Ātiawa. Ko tōku kāinga te wāhi i rangona tuatahitia ai Te Reo Māori, he mea i whakatipuria e tōku Kōkā, e tōku Koroua anō hoki. Ko te puananī nei nā rāua tahi i whakatō, nāwai ka tipu, ka rere. 

I tīmata ahau ki te Kōhanga Reo o Te Whanga o Tītahi. Koinei te wāhi i rūmakina ahau e te reo o ngā kuia me ngā koroua o taua hapori. Nā rātou ahau i whakarite mō te kura tuatahi, arā, ko Te Kura Māori o Porirua. I aua wā, he kura hōu tēnei kura, ā, nā ōku mātua kēkē, ōku whaea kēkē, tērā kura i whakatū hei ara mātauranga mā mātou ko ōku whanaunga. Kia rūmakina tonutia tātou e Te Reo Māori i tā mātou putanga i te kōhanga reo. I konei ahau ka ako i ngā kōrero tuku iho me ngā kōrero a ngā tīpuna o Ngāti Toarangatira. Koinei hoki te wāhi i ākona e au me pēhea te whakamahi tōku reo hei taunaki i aku mahi katoa.  

I a au e tipu ana, e koke ana i roto i tēnei ao kikokiko i mimiti haere aku mōhiotanga nā runga anō i ngā whanaungatanga pāhekeheke me te nama o ngā tūmomo mahi ka kaha whakamahi i Te Reo Ingarihi. Ko tētahi o ngā rautaki pai mōku, ko te whakamahi i te ao matihiko hei whakarauora anō i te reo Māori ki roto i a au. Nā te paeāhua o Reo Rangatahi, ka maiangi anō tōku aroha mō Te Reo Māori. Ka kaha whakamahi ahau i tēnei taera hei pupuru anō i te aroha mō te reo ki roto i a au, ki roto anō i taku hapori, ā, nā tēnei whārangi e taea ana te reo o te rangatahi te paoro, te rere. 

I ēnei rangi, he tauira ture, he tauira reo Māori, he kaimahi hoki ahau i te Whare Wānanga o Waikato e ako ana i raro i te tauwhirotanga o ngā mōrehu mō Te Reo Māori pēnei ki a Pāpā Pou Tēmara, Matua Rangi Mataamua rātou ko Whaea Linda Te Aho. Kua whāia kētia e au taku tohu kaiako i Te Wānanga o Raukawa, ā, ka whakamahi tonu ahau i tēnei tohu ki roto i ngā kura reo Māori puta noa i taku hapori. 

Hei whakakapinga mōku; nā tōku reo ahau i puta ki te ao. I roto i aku mahinga katoa, kua whakawhanake ahau i roto i aua tūmomo mahi nā runga anō i tōku matatau ki Te Reo Māori. He poipoinga, he morimoringa, he tūmanako ahau o te kakari nui a ōku mātua tīpuna i whawhai mō te oranga tonutanga o te reo. 

Tīhei Mauriora!

 

 

Kāti, ko tā He Muka he whakaputa kōrero ki te reo Māori. Ko ngā tirohanga, whakaaro rānei kei roto i te tuhinga nei he mea whaiaro nō te tangata nāna te kōrero i tuhi. Ka mutu, kāore i te whakaatu i ngā whakaaro o, i ngā kōrero a, rānei, Te Taura Whiri i te Reo Māori, āna kaimahi, tana pae whakahaere, tana poari rānei, tae atu rā ki ngā tari, ngā pakihi rānei e whai pānga ana ki Te Taura Whiri i te Reo Māori, ahakoa te hononga, hāunga i ngā mea kua āta whakahuatia ake ai.  Ehara ēnei tirohanga, whakaaro, kōrero rānei i te mea whakaiti, whakahē rānei, i te iwi, i te hapori, i te rōpū, i te tari, i te pakihi, i te tangata rānei.